Τι είναι;

Αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού μαζί με όλον τον ουρητήρα καθώς και με το στόμιο του ουρητήρα που εισέρχεται στην ουροδόχου κύστη, με την μέθοδο της λαπαροσκόπησης σε ασθενείς που πάσχουν από ουροθηλιακό καρκίνο της νεφρικής πυέλου ή του ουρητήρα.

Η ριζική νεφροουρητηρεκτομή δεν πρέπει να συγχέεται με την

• ριζική νεφρεκτομή, κατά την οποία αφαιρείται όλος ο νεφρός μαζί με τμήμα μόνο του ουρητήρα σε ασθενείς που πάσχουν από καρκίνο που ξεκινά από τον νεφρό τον ίδιο και όχι από την νεφρική πύελο
• απλή νεφρεκτομή, κατά την οποία αφαιρείται ο νεφρός, χωρίς απαραίτητα το περινεφρικό λίπος, μαζί όμως με ένα τμήμα του ουρητήρα, σε ασθενείς που πάσχουν από καλοήθεις παθήσεις του νεφρού.

Πότε γίνεται;

Η λαπαροσκοπική νεφροουρητηρεκτομή εκτελείται στις ίδιες περιπτώσεις με την ανοιχτή επέμβαση και μάλιστα όταν ο ασθενής πάσχει από:

• Ουροθηλιακό καρκίνωμα της νεφρικής πυέλου ή του ουρητήρα
• Καλοήθεις παθήσεις του νεφρού και πρέπει να αφαιρεθεί ολόκληρος ο ουρητήρας (πχ σε μη-λειτουργικό ρικνό νεφρό από παλινδρόμηση με μεγάλη διάταση του ουρητήρα)

Πως εκτελείται;

• Υπό γενική νάρκωση.
• Λαπαροσκοπικά, χωρίς να απαιτείται η διάνοιξη του κοιλιακού τοιχώματος. H λαπαροσκοπική επέμβαση μπορεί να γίνει εξωπεριτοναϊκά δηλαδή στην περιοχή του νεφρού και εκτός του ενδοκοιλιακού χώρου ή και διαπεριτοναϊκά, διακοιλιακά δηλαδή διαμέσου της κοιλιάς.
• Στην εξωπεριτοναϊκή προσπέλαση ένα διατατικό μπαλόνι φροντίζει για την απώθηση του περιτοναίου και του περιεχομένου του (έντερο) και την δημιουργία ενός τεχνητού κοίλου χώρου εκτός περιτοναίου στην νεφρική περιοχή ανοίγοντας έτσι άμεσα τον δρόμο προς τον νεφρό. Χάριν σ’ αυτή την εξωπεριτοναϊκή τεχνική παρακάμπτονται τελείως τα ενδοκοιλιακά όργανα και ο κίνδυνος τραυματισμού τους είναι ανύπαρκτος. Για την εξασφάλιση ικανού χώρου εργασίας ο εξωπεριτοναϊκός χώρος παραμένει διατεταμένος με την συνεχή εισροή ενός αδρανούς αερίου (διοξειδίου του άνθρακα) που εισάγεται με χαμηλή πίεση και ροή μέσα από μία από τις οπές που δημιουργούνται.
• Στην διαπεριτοναϊκή οδό προσπέλασης, χρησιμοποιείται ο φυσικός κοίλος χώρος της κοιλιάς, ο οποίος φουσκώνει με την εισροή ενός αδρανούς αερίου (διοξειδίου του άνθρακα) που εισάγεται με χαμηλή πίεση και ροή μέσα από μία από τις οπές που δημιουργούνται. Μέσω 4 μικρών (περίπου 0,5 έως και 1 εκατοστό) τομών του δέρματος της οσφυϊκής περιοχής εισάγονται λεπτά όργανα στην νεφρική περιοχή του ασθενή.
• Και στις δύο τεχνικές, μία κάμερα δίνει την δυνατότητα στους χειρουργούς να παρατηρούν το χειρουργικό πεδίο σε μία οθόνη με μία μεγέθυνση 10 έως 15 φορές μεγαλύτερη του φυσιολογικού. Έτσι μπορεί να εκτελεστεί η επέμβαση με μεγάλη ακρίβεια, καθαρότητα και με ελάχιστο τραυματισμό των ευαίσθητων οργάνων.
• Οι βασικές αρχές της χειρουργικής και λαπαροσκοπικής μεθόδου της ριζικής νεφρουρητηρεκτομής είναι οι εξής:
  • Αφαίρεση ολόκληρου του νεφρού μαζί με τον ουρητήρα καθώς και το τμήμα της ουροδόχου κύστης που περιβάλει το στόμιο του ουρητήρα
  • Αποφυγή της διάνοιξης του αποχετευτικού συστήματος του νεφρού, ώστε να αποφευχθεί η διαφυγή ούρων με επακόλουθο την διασπορά καρκινικών κυττάρων
  • Στεγανό ράψιμο της ουροδόχου κύστης για σύντομη επούλωση και ανάρρωση του ασθενή
  • Στην διαπεριτοναϊκή προσπέλαση  λόγω του μεγαλύτερου χώρου εργασίας είναι δυνατή η λαπαροσκοπική αφαίρεση του ουρητήρα και η συρραφή της κύστης με τον αυτόματο κοπτοράπτη. Ο νεφρός αφαιρείται μαζί με τον ουρητήρα από μία πολύ μικρή τομή δέρματος.
  • Στην εξωπεριτοναϊκή προσπέλαση  Επειδή απαιτείται έτσι και αλλιώς μία μικρή τομή για την αφαίρεση του νεφρού μαζί με τον ουρητήρα προτιμάται να γίνεται μία μικρή τομή στην κάτω κοιλία, διαμέσου της οποίας θα αφαιρείται και ο νεφρός μαζί με τον ουρητήρα και το τμήμα της κύστης που περιβάλει το στόμιο του ουρητήρα. Εν συνεχεία συρράπτεται η ουροδόχος κύστη στεγανά ώστε να μπορεί να αφαιρεθεί σύντομα ο καθετήρας.
• Επιπλέον κατά την διάρκεια της επέμβασης τοποθετείται:
  • μία παροχέτευση, η οποία παραμένει για 2 έως 3 ημέρες μετά την επέμβαση
  • ένας καθετήρας στην ουροδόχο κύστη, ο οποίος παραμένει για μία 2 ημέρες

Τα σημαντικότερα χειρουργικά βήματα της λαπαροσκοπικής (πχ δεξιάς) νεφροουρητηρεκτομής με διαπεριτοναϊκή οδό προσπέλασης είναι όπως της απλής νεφρεκτομής με την διαφορά της πλήρους αφαίρεσης του ουρητήρα λαπαροσκοπικά:

Ποια τα πλεονεκτήματα;

• Ελάχιστος χειρουργικός τραυματισμός των ιστών
• Καλύτερο αποτέλεσμα αισθητικά και εντυπωσιακά μικρότερες ουλές
• Ταχύτερη ανάρρωση και γρηγορότερη κινητοποίηση του ασθενούς
• Μηδενική σχεδόν απώλεια αίματος
• Λιγότερες μεταγγίσεις
• Ελαχιστοποίηση του μετεγχειρητικού πόνου
• Ταχύτερη έξοδος από το νοσοκομείο
• Χαμηλότερο συνολικό κόστος νοσηλείας
• Γρηγορότερη λειτουργία του εντέρου και ταχύτερη επιστροφή στην συνηθισμένη δίαιτα
• Συντομότερη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες και στην εργασία
• Μηδαμινές μετεγχειρητικές επιπλοκές που σχετίζονται με το τραύμα, όπως πχ διαπύηση, διάσπαση, κήλη, χρόνιος πόνος, δύσμορφη ουλή κτλ.
• Σημαντικά μικρότερη καρδιαγγειακή και αναπνευστική επιβάρυνση
• Δυνατότητα αντιμετώπισης ασθενών με επιβαρυμένο ιατρικό ιστορικό

Τα επιπλέον και ειδικά πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής νεφροουρητηρεκτομής (ή αλλιώς γιατί η λαπαροσκοπική νεφροουρητηρεκτομή θεωρείται σαν τεχνική όχι μόνο το ίδιο αξιόπιστη αλλά και ανώτερη από την ανοιχτή μέθοδο) είναι:

Υπάρχουν κίνδυνοι και επιπλοκές;

Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να παρουσιαστούν: τραυματισμός παρακείμενων οργάνων (όπως πχ έντερο, αγγεία, σπλήνας, συκώτι κτλ), λοιμώξεις, ειλεός, αιμορραγία, διαταραχή της επούλωσης του τραύματος, θρόμβωση, εμβολή, νευραλγίες, αλλεργικές αντιδράσεις, διαφυγή ούρων από την κύστη κτλ. Οι επιπλοκές αυτές είναι, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, αντιμετωπίσιμες και πλήρως ανατάξιμες και συνήθως δεν θέτουν σε κίνδυνο τον ασθενή.

Ποια η μετεγχειρητική πορεία;

Μετά την λαπαροσκοπική νεφροουρητηρεκτομή ο ασθενής σηκώνεται, κάθεται, περπατά και σιτίζεται το βράδυ κιόλας της ίδιας ημέρας. Αυτό μειώνει τους μυϊκούς πόνους και βοηθά σημαντικά την αναπνευστική και πεπτική λειτουργία. Η παροχέτευση αφαιρείται 2-3 ημέρες μετά την επέμβαση ενώ η καθετήρας παραμένει για 1-2 ημέρες περισσότερο.

Ο ασθενής εξέρχεται από νοσοκομείο σε 3-4 περίπου ημέρες περίπου και είναι έτοιμος να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες σε λιγότερο από 10 ημέρες περίπου. 

Συχνές Ερωτήσεις