Επιλογή Σελίδας

Διάγνωση καρκίνου του προστάτη

Βιοψία προστάτη

Εάν τα αποτελέσματα των αρχικών εξετάσεων είναι ύποπτα για καρκίνο του προστάτη (αυξημένα επίπεδα PSA ή παθολογική δακτυλική εξέταση) τότε ενδείκνυται η διενέργεια βιοψίας του προστάτη. Κατά την διάρκεια της βιοψίας λαμβάνονται μικρά δείγματα ιστού και εξετάζονται παθολογοανατομικά για την παρουσία καρκίνου του προστάτη. Η βιοψία του προστάτη εκτελείται είτε με μέθη είτε με τοπική αναισθησία έτσι ώστε να είναι τελείως ανώδυνη. Πριν και μετά την βιοψία δίνονται αντιβιοτικά για να προληφθεί μία λοίμωξη (προστατίτιδα).

ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΙΚΑ ΚΑΘΟΔΗΓΟΥΜΕΝΗΣ ΔΙΟΡΘΙΚΗΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΒΙΟΨΙΑ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΘΑ ΒΡΕΙΤΕ ΕΔΩ

 

Κατά την εκτέλεση της βιοψίας, εισέρχεται μία κεφαλή υπερήχων μέσα στο ορθό. Καθοδηγούμενο από τις εικόνες της κεφαλής των υπερήχων, μπορεί να ελέγχει κάθε ύποπτη περιοχή. Κατόπιν, μία λεπτή βελόνα κατευθύνεται σ’ αυτές τις περιοχές του προστάτη. Ένας ειδικός μηχανισμός ελατηρίου προωθεί την βελόνα αυτόματα μέσα στον προστάτη και αποκόπτει ένα πολύ λεπτό κομμάτι ιστού. Η όλη διαδικασία λήψης του ιστοτεμαχιδίου διαρκεί κλάσματα του δευτερολέπτου και γι’ αυτό είναι μόνο ελάχιστα επώδυνο.

Εάν μία παθολογική περιοχή βρεθεί στο διορθικό υπερηχογράφημα, θα ληφθεί βιοψία από αυτή την περιοχή. Εάν κανένα παθολογικό σημείο δεν βρεθεί 12 ή περισσότερες βιοψίες από διαφορετικές περιοχές του προστάτη θα ληφθούν. Πολύ μεγάλοι σε μέγεθος προστάτες μπορεί να χρειαστούν περισσότερες από 12 βιοψίες για να υπάρχει μία επαρκή τυχαιοποιημένη εικόνα του προστάτη για τον σίγουρο αποκλεισμό ενός καρκίνου. Μετά την βιοψία είναι φυσιολογικό να παρουσιάζει ο ασθενής λίγο αίμα στα ούρα, στο σπέρμα ή στα κόπρανα.

Η γνωμάτευση της βιοψίας γίνεται από τον παθολογοανατόμο, ο οποίος έχει εξειδικευτεί στην διάγνωση του καρκίνου και άλλων παθολογικών βλαβών των ιστών, δείχνει συνήθως ένα από τα ακόλουθα τρία πράγματα:

  • Αρνητική, χωρίς δηλαδή καμία ένδειξη καρκίνου. Μερικές φορές μπορεί να δείξει στοιχεία προστατίτιδας. Τις περισσότερες όμως φορές περιγράφονται στοιχεία υπερπλασίας και ορισμένα άλλα ευρήματα που δεν έχουν σχέση με τον καρκίνο.
  • Παρουσία της λεγόμενης ενδοεπιθηλιακής προστατικής νεοπλασίας – εκφραζόμενο με τα αρχικά του αγγλικού όρου – ΡΙΝ.
  • Θετική, οριστική δηλαδή παρουσία καρκίνου του προστάτη.

Σχετικά με το ΡΙΝ είναι απαραίτητο να διακριθεί αν πρόκειται για χαμηλού ή υψηλού βαθμού. Στην περίπτωση του χαμηλού βαθμού ΡΙΝ συνίσταται μόνο παρακολούθηση του ασθενή. Το υψηλού βαθμού ΡΙΝ θεωρείται σαν προ-καρκινική βλάβη, με πιθανότητα περίπου 50% να αναπτυχθεί καρκίνος. Εδώ η παρακολούθηση είναι προσεκτικότερη και σε περίπτωση που παράλληλα αυξάνει το ΡSΑ επαναλαμβάνεται η βιοψία. Η υψηλόβαθμη PIN συνυπάρχει με καρκίνο του προστάτη σε ποσοστό που κυμαίνεται από 50% μέχρι και 85%, ενώ η χαμηλόβαθμη ΡΙΝ μόνο σε ποσοστό 20%. Η υψηλόβαθμη PIN ταυτίζεται με το ενδοεπιθηλιακό καρκίνωμα in situ, σε αντίθεση προς το διηθητικό καρκίνωμα το οποίο διασπά τη βασική μεμβράνη. Μέχρι σήμερα δεν έχει διευκρινισθεί πόσο συχνά η προστατική ενδοεπιθηλιακή νεοπλασία δύναται να εξελιχθεί σε κλινικό καρκίνο του προστάτη. Η ανεύρεση PIN στη βιοψία του προστάτη δεν αλλάζει τη στρατηγική θεραπευτικής αντιμετώπισης, υποδεικνύει όμως την πιθανότητα να υπάρχει σε παρακείμενη θέση διηθητικό καρκίνωμα του προστάτη.

ΣΧΗΜΑΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΟΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΜΙΑΣ ΒΙΟΨΙΑΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ

Στην περίπτωση θετικής βιοψίας θα χρειαστούν επιπλέον και άλλες πληροφορίες σχετικά με τον ακριβή τύπο, το χαρακτήρα αλλά και την «σοβαρότητα» του καρκίνου:
Υπολογίζεται το ποσοστό του καρκίνου μέσα στους μικροσκοπικούς κυλίνδρους που παραλαμβάνεται από τη βιοψία. Κατ’ αρχάς αναφέρεται και η εκατοστιαία αναλογία του όλου ιστού της βιοψίας.

Εκείνο όμως που κατευθύνει τον ουρολόγο στα παραπέρα βήματα είναι ο βαθμός της κακοήθειας. Εκφράζεται σε μονάδες κατά Gleason, όπως λέγεται από τον Αμερικανό παθολογοανατόμο που πρώτος το περιέγραψε πριν από περίπου 30 χρόνια. Ταξινομείται δε σε μονάδες (score) από 2 μέχρι 10. Το Gleason score λοιπόν μαζί με το ΡSΑ αποτελούν τα βασικά στοιχεία που βοηθούν στο να καθοριστεί και η προοπτική (πρόγνωση) του καρκίνου αυτού. Το Gleason score μέχρι και 6 θεωρείται συνήθως σαν ήπιος βαθμός κακοήθειας καρκίνου, με καλύτερη προοπτική. Από 7 και πάνω θεωρούνται οι καρκίνοι επιθετικοί.

Βαθμός κακοήθειας (Grading και Gleason score)

Εάν μία βιοψία προστάτη επιβεβαιώσει την παρουσία καρκίνου το επόμενο βήμα είναι ο καθορισμός βαθμού επιθετικότητας ή κακοήθειας αυτού του καρκίνου. Με άλλα λόγια εκτιμάται το πόσο γρήγορα επεκτείνεται ο καρκίνος του προστάτη αργά (σε χρόνια) ή γρήγορα (σε μήνες). Μελετούνται τα ληφθέντα ιστοτεμάχια και συγκρίνονται με εκείνα των φυσιολογικών προστατικών κυττάρων. Όσο περισσότερο διαφέρει ένα καρκινικό κύτταρο από τα φυσιολογικά κύτταρα, τόσο περισσότερο κακοήθης και επιθετικός είναι ο καρκίνος και τόσο πιο γρήγορα μπορεί να εξαπλωθεί και να δώσει μεταστάσεις.

Τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να διαφέρουν στο σχήμα και το μέγεθος. Μερικά κύτταρα μπορεί να είναι επιθετικά, άλλα όμως όχι. Ο παθολογοανατόμος καθορίζει τις δύο μεγαλύτερες περιοχές που περιέχουν καρκινικά κύτταρα. Σ’ αυτές τις περιοχές ελέγχονται οι πιο επιθετικές μορφές των καρκινικών κυττάρων δίνοντας σ’ αυτές τις μορφές ένα βαθμό κακοήθειας (grade).

Η περισσότερο συχνή κλίμακα κακοήθειας των προστατικών καρκινικών κυττάρων κυμαίνεται μεταξύ 1 και 5, με το 1 να είναι η λιγότερο επιθετική μορφή καρκίνου. Το λεγόμενο Gleason score είναι το άθροισμα δύο βαθμών κακοήθειας, των πιο επιθετικών μορφών καρκινικών κυττάρων που ανευρίσκονται στις προηγούμενες δύο μεγαλύτερες περιοχές που περιέχουν καρκινικά κύτταρα. Γι’ αυτό το Gleason score μπορεί να κυμαίνεται από 2 (καθόλου επιθετικά κύτταρα) μέχρι και 10 (πολύ επιθετικά κύτταρα). Το Gleason score μπορεί να βοηθήσει στον καθορισμό της καλύτερης μορφής θεραπείας για ένα συγκεκριμένο ασθενή.

Καρκίνος του προστάτη με Gleason score 7 ή και μεγαλύτερο περιέχει καρκίνο του προστάτη με βαθμό κακοήθειας το λιγότερο 4, άρα γι’ αυτό το λόγο τέτοιοι όγκοι του προστάτη έχουν χειρότερη πρόγνωση.

Επιλέον εξετάσεις για τον υπολογισμό της εξάπλωσης του καρκίνου

Εφόσον έχει διαγνωσθεί καρκίνος του προστάτη απαιτούνται επιπλέον εξετάσεις για τον καθορισμό του βαθμού εξάπλωσης του καρκίνου. Πολλοί άνδρες δεν χρειάζονται επιπρόσθετες εξετάσεις και μπορούν άμεσα να προχωρήσουν σε θεραπεία βασιζόμενοι μόνο στα χαρακτηριστικά του καρκίνου που βρέθηκε στη βιοψία και στα αποτελέσματα της εξέτασης του PSA που έγινε πριν την βιοψία.

  • Σπινθηρογράφημα οστών. Εάν υπάρχει η υποψία της επέκτασης της νόσου στα οστά (συνήθως όταν το PSA είναι μεγαλύτερο από 15 ή 20 ng/ml), τότε γίνεται το σπινθηρογράφημα οστών. Στο σπινθηρογράφημα οστών λαμβάνεται μία εικόνα του σκελετού για τον καθορισμό της επέκτασης του καρκίνου στα οστά. Ο καρκίνος του προστάτη μπορεί να κάνει μεταστάσεις στα οστά, όχι μόνο σ’ αυτά που βρίσκονται κοντά στον προστάτη, όπως είναι τα οστά της πυέλου και της κατώτερης σπονδυλικής στήλης. Κατά την εξέταση, που είναι ανώδυνη, ενίεται μία μικρή ποσότητα ενός ακίνδυνου ραδιοφαρμάκου σε μία φλέβα. Το ραδιοφάρμακο εναποτίθεται στις καρκινικές εστίες του σκελετού και τις κάνει ορατές. Μετά από μερικές ώρες τοποθετείται ο ασθενής μπροστά από μία ειδική κάμερα, όπως είναι ένα απλό ακτινογραφικό μηχάνημα, το οποίο ελέγχει ολόκληρο τον σκελετό για παθολογικές εναποθέσεις του ραδιοφαρμάκου. Σκιές μαύρες στον σκελετό σημαίνουν μεταστάσεις. Αντίθετα ένας ομοιόμορφος σκελετός υποδηλώνει έλλειψη μεταστάσεων.
ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟ ΣΠΙΝΘΗΡΟΓΡΑΦΗΜΑ ΟΣΤΩΝ ΜΕ ΔΙΑΧΥΤΕΣ ΚΑΡΚΙΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΣΠΟΝΔΥΛΙΚΗ ΣΤΗΛΗ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΠΛΕΥΡΕΣ
  • Αξονική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας. Η αξονική τομογραφία δείχνει εγκάρσιες τομές του σώματος. Μπορεί να διαγνώσει διογκωμένους λεμφαδένες ή άλλες παθολογικές καταστάσεις σε διάφορα όργανα, αλλά δεν μπορεί να ξεχωρίσει εάν αυτά τα προβλήματα οφείλονται σε καρκίνο. Γι’ αυτό τον λόγο η αξονική τομογραφία είναι χρήσιμη μόνον όταν συνδυάζεται με άλλες εξετάσεις. Το πρόβλημα είναι ότι για να εμφανιστούν παθολογικοί λεμφαδένες στις ακτινογραφίες αυτές, πρέπει να έχουν διάμετρο μεγαλύτερη από ένα εκατοστό. Δεν υπάρχει ακόμη και σήμερα μέθοδος τέτοια, που να κάνει φανερή ακόμη και ελάχιστη «εισβολή» των λεμφαδένων από καρκινικά κύτταρα. Έτσι οι «μικροσκοπικές μεταστάσεις» όπως και οι «μικροσκοπικές επεκτάσεις» του καρκίνου έξω από την κάψα του προστάτη δεν μπορούν να απεικονιστούν με μεγάλη ακρίβεια.
  • Μαγνητική τομογραφία. Δίνει μία λεπτομερή εγκάρσια εικόνα του σώματος χρησιμοποιώντας μαγνητικά ραδιοκύματα. Η μαγνητική τομογραφία συμβάλει στην ανίχνευση πιθανών μεταστάσεων στους λεμφαδένες και στα οστά. Παρουσιάζει τους ίδιους περιορισμούς όπως και η αξονική τομογραφία. Το πλεονέκτημα της σε σχέση με την αξονική είναι η έλλειψη έκθεσης σε ακτινοβολία.
  • Βιοψία λεμφαδένων. Εάν βρεθούν διογκωμένοι λεμφαδένες στην αξονική ή μαγνητική τομογραφία, μία βιοψία των λεμφαδένων μπορεί να καθορίσει εάν ο καρκίνος έχει εξαπλωθεί στους λεμφαδένες. Η βιοψία των λεμφαδένων μπορεί είτε να αποτελέσει και μέρος μίας επέμβασης ολικής αφαίρεσης του προστάτη (ριζική προστατεκτομή) είτε να γίνει ξεχωριστά από την ριζική προστατεκτομή. Κατά την διάρκεια αυτής της επέμβασης αφαιρούνται οι ύποπτοι λεμφαδένες που βρίσκονται γύρω από τον προστάτη και εξετάζονται κάτω από το μικροσκόπιο για να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν καρκινικά κύτταρα. Η συνήθης πρακτική είναι να γίνεται μια λεμφαδενεκτομή ταυτόχρονα με το ριζικό χειρουργείο και μάλιστα σαν το πρώτο βήμα μίας (οπισθοηβικής ή λαπαροσκοπικής) ριζικής προστατεκτομής.
Μοιραστείτε αυτό το άρθρο:

Βασίλης Πουλάκης

Χειρουργός Ουρολόγος - Ανδρολόγος

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΙΑΤΡΟΥ >

τα νεα μασ

τελευταια νεα και εξελιξεισ

Βασίλειος Πουλάκης – Καλημέρα Ελλάδα | Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης

Ο κύριος Βασίλειος Πουλάκης, Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής στο Metropolitan Hospital, μιλάει στην εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» στον ΑΝΤ1, για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης και με ποια συμπτώματα εμφανίζεται συνήθως. Εξηγεί ποιοι είναι οι παράγοντες που συνδέονται με...

Διεθνής αναγνώριση και διάκριση στη ρομποτική χειρουργική για τον Δρ. Βασίλη Πουλάκη

Στο «LIVE NEWS» και τον Νίκο Ευαγγελάτο μίλησε ο κ. Βασίλειος Πουλάκης, χειρουργός ουρολόγος - ανδρολόγος με εξειδίκευση στη ρομποτική χειρουργική. Ο κ. Πουλάκης είναι ο νούμερο 1 ρομποτικός χειρουργός στην Ευρώπη και ο νούμερο 2 στον κόσμο. Εξήγησε τον ρόλο της...

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΟΥ κ. ΠΟΥΛΑΚΗ ΣΤΗΝ ΕΚΠΟΜΠΗ FACE2FACE

ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ-ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ-ΚΑΛΟΗΘΗΣ ΥΠΕΡΠΛΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΠΟΥΛΑΚΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΔΡΟΛΟΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΦΡΑΝΚΦΟΥΡΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ   ΡΟΜΠΟΤΙΚΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΠΑΘΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΝΕΦΡΟΥ-ΚΑΛΟΗΘΗΣ...

νεα απο τον τυπο

Καρκίνος της ουροδόχου κύστης: Πρόληψη και Θεραπεία

Ο πέμπτος σε συχνότητα μεταξύ των καρκίνων, ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης, παρόλο που περιγράφεται ως «αντρικός» καρκίνος, αφορά και τις γυναίκες σε ποσοστό που φτάνει περίπου στο 15% των περιστατικών «Το σύνολο της εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης στην...

Βασίλειος Πουλάκης – Καλημέρα Ελλάδα | Ο καρκίνος της ουροδόχου κύστης

Ο κύριος Βασίλειος Πουλάκης, Διευθυντής Ουρολογικής Κλινικής στο Metropolitan Hospital, μιλάει στην εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» στον ΑΝΤ1, για τον καρκίνο της ουροδόχου κύστης και με ποια συμπτώματα εμφανίζεται συνήθως. Εξηγεί ποιοι είναι οι παράγοντες που συνδέονται με...

Διεθνής αναγνώριση και διάκριση στη ρομποτική χειρουργική για τον Δρ. Βασίλη Πουλάκη

Στο «LIVE NEWS» και τον Νίκο Ευαγγελάτο μίλησε ο κ. Βασίλειος Πουλάκης, χειρουργός ουρολόγος - ανδρολόγος με εξειδίκευση στη ρομποτική χειρουργική. Ο κ. Πουλάκης είναι ο νούμερο 1 ρομποτικός χειρουργός στην Ευρώπη και ο νούμερο 2 στον κόσμο. Εξήγησε τον ρόλο της...

ΣΤΟΥΣ ΑΦΑΝΕΙΣ ΑΛΛΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΩΝ ΧΕΙΡΟΥΡΓΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

Τελείωσε με απόλυτη επιτυχία και αυτή η επίσκεψη μας στην Κύπρο. Διενεργήθηκαν οι εξής επεμβάσεις:1. μια "Μίνι"-Διαδερμική Λιθοτριψία σε μία εξαιρετικά παχύσαρκη γυναίκα με κοραλλοειδή λίθο στον δεξί νεφρό σε λοξή ύπτια-πλάγια θέση με δυνατότητα ταυτόχρονης...

νεα απο τον επιστημονικο κοσμο

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΡΟΜΠΟΤΙΚΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΗΣ (ΟΥΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΟΡΘΟΠΕΔΙΚΗΣ) ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ METROPOLITAN ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Με πρωτοβουλία του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων/Ασθενών του Νοσοκομείου Metropolitan και κατόπιν επίσημης προσκλήσεως της Ουρολογικής και Ορθοπεδικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Κιέβου, στην Ουκρανία, διοργανώθηκε Επιστημονική Συνδιάσκεψη για την Ρομποτική Χειρουργική στην Ουρολογία και στην Ορθοπεδική στις 16 και 17 Οκτωβρίου 2018.

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ 6ο SEERSS CONGRESS – ΖΑΠΕΙΟ ΑΘΗΝΑ

Ομιλία του Δρ. Χρήστου Μοιράγια, Επιμελητή της Ουρολογικής Κλινικής και του Ρομποτικού Ουρολογικού Κέντρου του Νοσοκομείου Metropolitan, που διευθύνει ο Αν. Καθηγητής Βασίλης Πουλάκης, με θέμα την σημασία του αριθμού των ρομποτικών επεμβάσεων που έχει εκτελέσει ο Ρομποτικός Χειρουργός στην περιεγχειρητική πορεία αλλά στο κόστος της επέμβασης σε ασθενείς που υπέστησαν ρομποτική μερική νεφρεκτομή.

Poulakis Urology!

ΚΛΕΙΣΤΕ ΡΑΝΤΕΒΟΥ

Pin It on Pinterest