Όλοι οι καρκίνοι του προστάτη δεν είναι ίδιοι. Σε μερικούς άνδρες η νόσος είναι πολύ επιθετική και απαιτείται άμεση θεραπεία ενώ σε άλλους είναι μία αργά εξελισσόμενη νόσος, η οποία είναι απίθανο να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα.
Το 80% σχεδόν όλων των καρκίνων του προστάτη διαγιγνώσκονται όταν είναι περιορισμένοι ή εντοπισμένοι στην περιοχή του προστάτη. Ασθενείς των οποίων ο καρκίνος διαγιγνώσκεται σε αυτό το πρώιμο στάδιο έχουν ποσοστό πενταετούς επιβίωσης σχεδόν 100%.
Τα ποσοστά επιβίωσης, για όλα τα στάδια του καρκίνου του προστάτη, έχουν αυξηθεί από 67% στο 92% τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με τα στοιχεία της Αμερικανικής Εταιρείας Καρκίνου (American Cancer Society), κυρίως επειδή σήμερα περισσότεροι άνδρες διαγιγνώσκονται σε πρωιμότερα στάδια απ’ ότι παλιότερα.
Πότε όμως μπορούμε να θεωρήσουμε ότι κάποιος έχει θεραπευτεί από τον καρκίνο στον προστάτη;
Ο καρκίνος του προστάτη, όπως όλες οι μορφές καρκίνου, δεν υπόκεινται σε συγκεκριμένους κανόνες. Τα καρκινικά κύτταρα μπορεί να παραμείνουν στην πύελο, να εισχωρήσουν στο αίμα ή να υπάρχουν στα οστά και να μην αναπτύσσονται αρκετά γρήγορα ώστε να γίνουν αντιληπτά για πολλά χρόνια. Ο καρκίνος θεωρείται ότι έχει «θεραπευτεί» όταν δεν υπάρχει ένδειξη καρκίνου 10 χρόνια μετά τη θεραπεία. Ίσως να φαίνεται αρκετά τρομακτικό, αλλά σίγουρα δεν χρειάζεται να περιμένετε εναγωνίως όλο αυτό το χρονικό διάστημα. Η εξέταση PSA θα σας βοηθήσει να ανακουφιστείτε από την ανησυχία αν όλα πάνε καλά. Είναι ο καλύτερος τρόπος ανίχνευσης υποτροπής του καρκίνου του προστάτη πολύ πιο γρήγορα από τις εξετάσεις οστών ή άλλα είδη εξέτασης. Με τη ριζική προστατεκτομή, το PSA μειώνεται σε μη ανιχνεύσιμο επίπεδο στους περισσότερους ανθρώπους επειδή έχει αφαιρεθεί το όργανο παραγωγής του, ο προστάτης. Σπάνια, μικροί αδένες στην ουρήθρα μπορεί να παράγουν πολύ μικρά ποσοστά PSA σε επίπεδο ελαφρώς άνω του μη ανιχνεύσιμου, αλλά δεν αυξάνονται με το χρόνο. Με την ακτινοθεραπεία, τη βραχυθεραπεία και την ακτινοθεραπεία εξωτερικής ακτινοβόλησης, ο προστάτης δεν αφαιρείται και άρα το PSA δεν μειώνεται σε μη ανιχνεύσιμο επίπεδο. Ωστόσο, το PSA θα μειωθεί για να δηλώσει το θάνατο των καρκινικών κυττάρων και τη μείωση παραγωγής PSA. Το PSA πρέπει να μειωθεί σε ποσοστό <0,5 ng/ml και να παραμείνει σ’ αυτό το επίπεδο. Η βιοψία του προστάτη δεν χρησιμοποιείται συνήθως για να επιβεβαιώσει ότι η θεραπεία υπήρξε αποτελεσματική μετά τη βραχυθεραπεία ή την ακτινοθεραπεία εξωτερικής ακτινοβόλησης, επειδή οι αλλαγές που συμβαίνουν στα κύτταρα μετά την ακτινοθεραπεία κάνουν δύσκολη την ερμηνεία της βιοψίας. Σε αυτή την περίπτωση, βοηθά περισσότερο το PSA.